Phòng Tránh Rối Loạn Tâm Lý Cho Trẻ

Tỷ lệ mắc các vấn đề về sức khỏe tâm thần ở Việt Nam là từ 8% đến 29% đối với trẻ em và trẻ vị thành niên. Vấn đề sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội đều đang gia tăng ở Việt Nam, đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên. Trong bài viết sau, ba mẹ hãy cùng Wolfoo City tìm hiểu cách nhân biết tình trạng sức khỏe tinh thần của con và những phương pháp để đồng hành cùng con trẻ theo từng lừa tuổi nhé.

1. Nhận biết tình trạng sức khỏe tinh thần của trẻ:

1.1. Biểu hiện của trẻ có sức khỏe tinh thần tốt

Để biết trẻ có sức khỏe tinh thần tốt hay không; cha mẹ chú ý đến những biểu hiện như:

Cảm thấy hạnh phúc và tích cực về bản thân hầu hết thời gian.
BIết yêu thương chính mình kể cả trong thời gian khó khăn hoặc khi mọi thứ không diễn ra theo cách bé mong đợi.
Yêu thích cuộc sống.
Học và làm việc tốt.
Hòa thuận với gia đình và bạn bè.
Có thể quản lý cảm xúc buồn, lo lắng hoặc tức giận.
Có thể trở lại sau khoảng thời gian khó khăn để chuẩn bị thử những điều mới hoặc thử thách.

Mỗi một độ tuổi cụ thể có thể có những khó khăn thách thức không giống nhau để trẻ có một sức khỏe tâm thần lành mạnh; nhưng biểu hiện tâm lý trẻ khỏe mạnh gần như là không khác nhau.

1.2. Cách nhận biết dấu hiệu rối loạn tâm lý của trẻ

Theo dòng thời gian các rối loạn về sức khỏe tâm thần sẽ có những triệu chứng sau cần được cha mẹ lưu ý:

Trẻ ít tiếp xúc mắt, thờ ơ, ít phản hồi khi gọi tên.
Không thích chơi với người khác, thích chơi một mình. Các mốc phát triển về vận động và ngôn ngữ bị chậm.
Các kỹ năng có được trước đây bị mất, bé không thể nói hoặc thực hiện những kỹ năng đó.
Không biết chơi trò đóng vai, giả vờ. Giảm tập trung chú ý; hay mơ màng khi ngồi học.
Quá nhiều năng lượng, hoạt động không ngừng nghỉ, nhưng rất ẩu và bất cẩn.
Bỏ hoặc mất sự hứng thú quan tâm với các sở thích.
Cảm xúc thay đổi quá mạnh: dễ khóc, dễ cáu gắt, thường xuyên buồn.
Rối loạn ăn uống, giấc ngủ.
Kết quả học tập bị sa sút nhiều, trong thời gian ngắn.

2. Cha mẹ cần làm gì để phòng tránh rối loạn tâm lý cho trẻ sơ sinh?

Năm đầu tiên của bé có rất nhiều sự thay đổi về thể chất, vận động và tinh thần. Nếu phụ huynh đang không biết cha mẹ cần làm gì để phòng tránh rối loạn tâm lý cho trẻ sơ sinh thì có rất nhiều điều quan trọng để làm cho bé hằng ngày, ví dụ:

Theo dõi các mốc phát triển về vận động của bé, thời điểm biết ngồi, biết bò và đi. Cách bé tương tác với bố mẹ và đồ chơi.

Bé 6 tháng và 12 tháng là những thời điểm được Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo tầm soát rối loạn phổ tự kỷ cho trẻ. Cha mẹ cần nhận biết những biểu hiện tâm lý bất ổn như đã nêu ở phần trên để đưa trẻ đến gặp các bác sĩ tâm thần trẻ em để thăm khám.

Dành nhiều thời gian chơi cùng với bé, bé cần được củng cố các hành vi tốt bằng cách ôm, hôn và tán dương em. Nếu em có những hành vi chưa đúng, hãy ngay lập tức nói với bé “không” thật dứt khoát, tránh quát lớn, đánh mắng hay giải thích nhiều lời với bé.

Cha mẹ cũng có thể sử dụng một hình thức phạt ngó lơ 30 giây – 1 phút khi trẻ được 1 tuổi, nhưng bố mẹ luôn nhớ hãy dành thời gian để khích lệ bé cho các hành vi tốt nhiều hơn rất nhiều (có thể gấp tới 4 lần) so với thời gian phạt bé vì các hành vi không tốt nhé.

3. Cách cha mẹ tự chăm sóc tinh thần của bản thân để hỗ trợ con tốt nhất

Không chỉ biết “cha mẹ cần làm gì để phòng tránh rối loạn tâm lý cho trẻ”; cha mẹ cũng cần biết cách tự chăm sóc tinh thần của mình để “đủ khả năng” nuôi dưỡng và giáo dục con một cách tối ưu.

Sau đây là một số gợi ý chung dành cho cha mẹ:

Chăm sóc sức khỏe tinh thần của mình: Điều này có nghĩa là ăn uống đầy đủ, dành thời gian cho hoạt động thể chất, bỏ hút thuốc, ngủ đủ giấc.
Có những mối quan hệ hỗ trợ: Tìm những người mà phụ huynh có thể dựa vào để được hỗ trợ về mặt tinh thần.
Có thói quen và sự ngăn nắp: Tuân thủ thời gian đều đặn về giờ ăn và giờ ngủ có thể giúp cha mẹ cảm thấy vững chãi hơn và giúp con yên tâm hơn.
Hỏi công ty về cách làm việc linh hoạt: Cân bằng giữa công việc và cuộc sống tố có thể giúp cha mẹ quản lý công việc và nuôi dạy con cái theo cách lành mạnh hơn.